На 1 октомври 331 година п.н.е. македонскиот цар Александар Велики победи голема персиска војска кај Гаугамела, под команда на кралот Дариј III Кодоманн. Единствениот современ извор кој го опишува настанот е Астрономскиот дневник, секојдневно прикажување на небесните феномени, напишан од службениците на Храмскиот комплекс Есагила.
Во дневникот се спомнуваат и други настани, на пример, нивото на Еуфрат, времето, цените на храната, инцидентите за Вавилон и неговите храмови, како и политичките настани – впрочем, небесните феномени беа предзна
Следниов текст, таблета со клинасто писмо сега во Британскиот музеј во Лондон, е оштетена, но сметката е јасна: имаше страшни предзнаци и битката – која е опишана по астрономските опсервации –
Една важна точка. Дека трупите на Дариј, како што е забележано на ден дваесет и четири, го напуштија својот цар, создаде срам меѓу класицистите, затоа што е противречно на она што го напишаа античките грчки и римски историчари Куртиј Руф, Плутарх на Хаеронеја и Аријан од Никомидија Сум ги видел линиите на Астрономскиот дневник преведени како „кралот ги напуштил војниците“; оваа грешка можеби е предизвикана од чудната низа на зборовите на вавилонскиот автор, „кралот, неговите трупи го напушти
Единствениот грчки автор кој го опишува Дариј како моќен воин е Диодор од Сицилија. Тој пишува:
Персискиот крал го доби македонскиот напад и во борба од кочија фрлаше копји против противниците, а многумина го поддржуваа. Додека кралевите се приближуваа еден кон друг, Александар фрли копје кон Дариј и го промаши, но го удри возачот што стоеше зад него и го сруши На ова се појави повик од Персијците околу Дариј, и оние што се на поголема далечина мислеа дека царот паднал. Првите полетаа, а ги следеа и оние до нив, и стабилно, малку по малку, се распаднаа цврстите редови на гардата на Дариј. Како што двете крила беа изложени, самиот крал беше вознемирен и се повлече. Летот на тој начин стана општ.
