Ако мислите дека сите се нутриционисти во денешно време, не сте сами. Огромната количина на совети за исхрана на интернет може да изгледа збунувачки, особено затоа што повеќето од нив имаат смисла или се поткрепени со докази и сведоштва кои навистина изгледаат убедливо.
Советите за исхрана и слабеење се особено многубројни, но добрата вест е дека ако знаете што барате, можете да игнорирате поголем дел од нив и да не навлегувате во детали за она што ќе го сретнете на интернет.
Еве ја вистината за некои од најголемите митови, па не мора повеќе да размислувате или да ги купувате.
1. Оваа храна/додаток/производ го поттикнува метаболизмот
Ова тврдење е најчесто сретнувано, па затоа е на прво место кај митовите кои не се вистинити. Ништо што консумирате значително го зајакнува вашиот метаболизам и ништо што консумирате не согорува масти или калории. Единствениот начин да согорите маснотии е да согорите калории, а единствениот начин да го направите тоа е а) со дишење (повеќето од калориите што ги консумираме во текот на денот доаѓаат од енергијата што нашето тело ја инвестира за да не одржи во живот и за сите наши органи да функција и се нарекува базална стапка на метаболизам), б) со варење на храната и в) со вежбање и движење. Игнорирајте ги советите за исхрана кои велат поинаку.
Таканаречената храна што согорува маснотии (како кофеин и лути пиперки) или други производи може малку (навистина малку) да го забрзаат метаболизмот, но не доволно за да имаат конкретен ефект врз слабеењето. Да ги земеме за пример лутите пиперки. Тие содржат соединение наречено капсаицин, а се вели дека неговата пикантност го зголемува адреналинот, што доведува до повеќе согорување на калории. Проблемот со оваа теорија е што, иако звучи возможно, ништо што јадеме не го забрзува нашиот метаболизам доволно или доволно долго за да предизвика губење на тежината. Едно мало истражување поделило 25 испитаници во две групи – оние кои редовно јаделе зачинета храна и оние кои не јаделе, а потоа на двете групи им била дадена просечна количина (околу еден грам) лути пиперки со ручекот. Заклучено е дека оние испитаници кои не јаделе зачинета храна покажале поголема потрошувачка на енергија и намален апетит. Секако, можно е тие испитаници да престанале да јадат кога почувствувале лут вкус во устата, а не дека пиперките имаат магичен ефект врз слабеењето. Така, истражувачите заклучиле дека лутите пиперки имаат и метаболичко и сетилно дејство.
Дополнително, авторите на студијата дошле до заклучок дека долгорочното внесување на зачинета храна може да доведе до губење на сетилниот ефект на пикантноста, па по некое време не се знае дали овие првични придобивки се уште се можни. Дури и да го прават тоа, студијата покажа дека четири и пол часа по оброкот, испитаниците кои јаделе лути пиперки согорувале 10 калории повеќе од оние кои не јаделе, што е занемарливо.
Друг факт: пиењето ледена вода исто така не го поттикнува метаболизмот, ниту витамините, минералите или суплементите.
2. Ќе изгубите 10 килограми за 10 дена
Дали имате кристална топка која точно ја предвидува иднината? Ниту јас. Ниту тие што даваат совети за исхрана. Затоа, не земајте здраво за готово кога некој тврди дека ќе изгубите одреден број килограми – или воопшто ќе изгубите тежина – во одредена временска рамка.
Сите ние сме различни во однос на генетиката, животните околности, нивоата на активност и тенденциите. Затоа е невозможно да се процени колку килограми ќе изгубите ако се придржувате до одредена диета, дури и ако другите (па дури и вие) сте изгубиле тежина на тој начин во минатото. Игнорирајте ги таквите ветувања и фокусирајте се на тоа колку е здрав и комплетен вашиот план за исхрана. Исто така, важно е да обрнете внимание на тоа како се чувствувате. Дали тој план е рестриктивен? Одржливо? Дали ве учи како да подготвувате и измерите порции? Дали има акцент на свежата храна богата со хранливи материи? Ако е нешто за брзо слабеење или се чини премногу добро за да биде вистина, бидете многу внимателни.
3. За да бидете здрави, престанете да јадете мешунки/житарки/шеќер/одредена храна или група на храна
Се разбира, секогаш има луѓе кои не можат да толерираат одредена храна. Сепак, повеќето од нас немаат проблем со лектините во мешунките, глутенот во житарките и шеќерот во разумни количини во овошјето. Исфрлањето на овие здрави намирници од вашата исхрана затоа што некој ве исплашил со тврдења за нивната штета е непотребно и погрешно. Колку е похранлива вашата исхрана, толку е поздрава и полесно се држите до неа. Освен тоа, физичкото здравје е една работа, но што е со вашето емоционално здравје? Колку емотивно ве чини рестриктивната диета? Дали тоа ве спречува да го живеете животот што го сакате, на пример, да уживате во оброците со пријателите и семејството? Дали се чувствувате нервозни и виновни за храната и исхраната? Ова е исто така важно за здравјето и благосостојбата.
4. Млекото од куркума е поздраво
Добро е да вклучите „супер храна“ во вашата исхрана, но тие нема да ги елиминираат или балансираат помалку здравите аспекти од вашата исхрана или да го направат она што го јадете „поздраво“. Таканаречената супер храна како мача, куркума, мака, какао и сите останати се секако вкусни и имаат свое место во здравата исхрана, но немаат квази-магични својства кои го продолжуваат животот или го подобруваат здравјето. Можете да јадете помфрит пржен на кокосово масло, но треба да знаете дека сепак е помфрит. Со други зборови, кога правите избор за воведување здрава исхрана, додавањето на мали количини состојки, зачини и додатоци нема да има толку големо влијание како, да речеме, јадењето помалку натриум или повеќе зеленчук. Тоа не е причина да не јадете суперхрана, но игнорирајте ги тврдењата дека повеќе од нив ќе направат се за вашето здравје.
5. Можете да му верувате на мојот совет за исхрана: јас сум лекар/тренер на познати личности/влијателен човек врз здравјето
Понекогаш е тешко да се знае на кого може да му верувате кога станува збор за веродостојни совети за исхрана. Додека некои од нас го имаат потребното образование, обука и лиценцирање, има многу луѓе кои споделуваат совети базирани исклучиво на нивното лично искуство, сомнителна наука или комбинација од сето тоа. Дури и ако некој е лекар, тоа не мора да значи дека таа личност е квалификувана да ви каже што дефинитивно ќе биде добро за вас. Она што е уште позбунувачки е тоа што има многу луѓе кои го знаат доволно јазикот на здравјето и благосостојбата за да можат да состават совети што звучат добро, дури и веродостојно. Но, не заборавајте, само затоа што некој звучи како да знае за што зборува, не значи дека навистина знае, и уште поважно, не значи дека е квалификуван да дава совети. Секој може да побара на Google некое здравствено прашање, па дури и да одвои време да го истражи, но сосема друго е да се преземе одговорност – вклучително и законска одговорност – да се дијагностицира и да се советуваат други луѓе за нивната состојба и исхрана. Во некои случаи, погрешниот совет може да биде бескорисен, па дури и опасен.
