Нафтените сили Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати се поканети да станат членки на групата на држави во развој БРИКС во нејзиното прво проширување по повеќе од една деценија.
Поканети се и Иран, Египет, Етиопија и Аргентина, рече во четвртокот јужноафриканскиот претседател Кирил Рамафоза, кога го заврши годишниот самит на групата во Јоханесбург.
Саудискиот министер за надворешни работи, принцот Фајсал бин Фархан, рече дека кралството чека детали од групата БРИКС за природата на членството и соодветно ќе донесе „соодветна одлука“.
„Членството ќе стапи на сила од први јануари 2024 година“, рече Рамафоса.
Рускиот претседател Владимир Путин во видео порака им честиташе на новите членки на БРИКС, додавајќи дека глобалното влијание на блокот ќе продолжи да расте.
„Би сакал да им честитам на новите членки кои ќе работат во целосен формат следната година“, рече Путин.
„И би сакал да ги уверам сите наши колеги дека ќе ја продолжиме работата што ја започнавме денес за проширување на влијанието на БРИКС во светот“, додаде рускиот претседател.
Кинескиот претседател Кси Џинпинг го нарече проширувањето на блокот „историско“, како одраз на неговата решеност да се „обедини и да соработува со земјите во развој“.
„[Тоа] ќе внесе нов поттик во механизмот за соработка на БРИКС и дополнително ќе ја зајакне моќта на светскиот мир и развој“, рече Џинпинг.
Индискиот премиер Нарендра Моди, исто така, го поздрави проширувањето, велејќи дека неговата земја отсекогаш верувала дека додавањето нови членки ќе го зајакне блокот.
Говорејќи за саудискиот ТВ канал Ал Арабија, саудискиот министер за надворешни работи додаде дека блокот „се покажа како корисен и важен канал за зајакнување на економската соработка со земјите од таканаречениот Глобален Југ“.
Бин Фархан на конференцијата на БРИКС претходно во четвртокот изјави дека кралството ќе продолжи да биде „безбеден и сигурен снабдувач на енергија“, додавајќи дека вкупната билатерална трговија меѓу Саудиска Арабија и земјите на БРИКС надмина 160 милијарди долари во 2022 година.
Антизападен блок?
Ако Саудиска Арабија ја прифати поканата, најголемиот светски извозник на сурова нафта ќе се најде во истиот економски блок како и најголемиот увозник на нафта во светот, Кина.
Тоа, исто така, ќе значи дека Русија и Саудиска Арабија – и двете членки на ОПЕК +, група големи производители на нафта – ќе се приклучат една на друга во нов економски блок. Двете земји често го координираат нивното производство на нафта, што во минатото ја ставаше Саудиска Арабија во судир со нејзиниот сојузник, САД.
Проширувањето на блокот го покренува прашањето за потенцијална дедоларизација, процес со кој членките постепено ќе се префрлат на користење валути различни од американскиот долар за водење трговија. Земјите од БРИКС, исто така, зборуваат за заедничка валута, идеја што аналитичарите ја опишаа како неостварлива и „неверојатна“ во блиска иднина.
Путин рече дека прашањето за заедничка валута е „тешко прашање“, но додаде „ние ќе се движиме кон решавање на овие проблеми“.
Проширувањето се случува во време кога некои членки на БРИКС, имено Русија и Кина, се заглавени во зголемени тензии со Западот.
Експертите велат дека изборот да се вклучат земји кои се отворено антагонистички кон Западот, како што е Иран, може да ја придвижи групата понатаму кон тоа да стане антизападен блок.
Изграден од терминот првично измислен од поранешниот економист на Голдман Сакс Џим О’Нил за да ги опише клучните пазари во развој, групата опстојува и покрај длабоките разлики во политичките и економските системи меѓу нејзините членови.
„Економски, не многу од земјите што аплицираат за приклучување се особено големи“, изјави О’Нил за Блумберг претходно оваа недела.
Постојните членови на БРИКС „имаа доволно тешкотии во обидот да се договорат само меѓу петте од нив“, додаде тој. „Значи, надвор од, признава, многу моќната симболика, не сум сосема сигурен што ќе се постигне со многу повеќе земји таму“.
БРИКС го одржа својот прв самит во 2009 година со четири членки, а потоа ја додаде Јужна Африка следната година. Ја лансираше својата Нова развојна банка во 2015 година.
Претседателот на Обединетите Арапски Емирати, Мохамед бин Зајед ал Нахајан, на X, поранешен Твитер, рече: „Го цениме вклучувањето на ОАЕ како членка на оваа важна група“.
Египетскиот претседател Абдел Фатах ел-Сиси рече дека неговата земја со нетрпение очекува да се приклучи на БРИКС со цел да ја зајакне економската соработка меѓу нејзините членки, како и „да го подигне гласот на глобалниот југ“, според претседателскиот портпарол.
